Het Ikazia Ziekenhuis, gelegen in het hart van Rotterdam-Zuid, besteedt veel aandacht aan laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden. Wist je dat maar liefst één op de drie inwoners van Rotterdam-Zuid moeite heeft met lezen en schrijven? Voor deze groep kunnen eenvoudige handelingen, zoals het juist innemen van medicijnen, het invullen van formulieren of het begrijpen van folders, een uitdaging zijn. Het Ikazia Ziekenhuis heeft daarom een specifieke aanpak ontwikkeld om laaggeletterdheid, taalbarrières en lage gezondheidsvaardigheden aan te pakken en zo de zorg toegankelijk te maken voor iedereen. Hoe ziet deze aanpak eruit en wat kunnen we daarvan leren? 

Ondersteuning op de polikliniek 

Duidelijke communicatie voor elke patiënt 

Op alle poliklinieken wordt gebruikgemaakt van vertaalapparatuur, zodat patiënten en zorgverleners elkaar beter begrijpen. Dit kan iets meer tijd kosten, maar om elke patiënt goed te helpen, wordt waar nodig extra tijd ingepland. Daarnaast zijn er informatiefolders beschikbaar in meerdere talen, bijvoorbeeld in het Arabisch en Russisch. Want er zijn maar liefst negentien verschillende culturen en talen in het ziekenhuis! Ook worden er video's gekoppeld aan afspraken, omdat video's vaak duidelijker zijn en het makkelijker maken om belangrijke informatie te herhalen (terugspoelen). 

In de spreekkamer 

Begrijpelijk communiceren tijdens een gesprek 

In de spreekkamer wordt vaak samengewerkt met tolken uit buurtcentra om de communicatie te verbeteren. Zorgverleners nemen bovendien de tijd om bij vervolggesprekken te vragen wat de patiënt nog weet van eerdere afspraken. Zo wordt ervoor gezorgd dat de informatie goed is overgekomen. Voor aanvullende vragen kunnen patiënten gebruikmaken van een laagdrempelig telefonisch spreekuur tussen 08:00 en 09:00 uur. 
Medewerkers van het ziekenhuis zijn gemotiveerd om ondersteuning te bieden, niet alleen op medisch vlak, maar ook sociaal, psychisch en financieel. 

Scholing van zorgverleners 

Training voor betere ondersteuning van patiënten 

Om patiënten met kwetsbaarheden beter te herkennen en te ondersteunen, krijgen zorgverleners in het Ikazia ziekenhuis training van Pharos, een organisatie die zich inzet voor betere gezondheidsvaardigheden. Daarnaast biedt de gemeente Rotterdam informatie over wat gemeentelijke projecten kunnen betekenen voor het omgaan met laaggeletterdheid en effectieve communicatie. Ervaringen van zogenaamde taalambassadeurs, mensen die zelf laaggeletterd zijn (geweest), worden gedeeld met het ziekenhuispersoneel om hun bewustzijn en begrip te vergroten. 

Nauw contact met netwerk rondom het ziekenhuis 

Samenwerking voor betere en passende zorg 

Het Ikazia Ziekenhuis werkt nauw samen met huisartsen, de GGZ en andere betrokken instanties om patiënten op een brede manier te ondersteunen. De huisarts fungeert vaak als coördinator en vraagbaak voor de patiënt. Daarnaast is er nauw contact met sociaal-maatschappelijke organisaties die helpen bij bijvoorbeeld problemen met vochtige woningen. 

Verder biedt het ziekenhuis diensten zoals maaltijdservices voor gezonde voeding en een wandelgroep die patiënten aanmoedigt om in beweging te blijven. Patiënten kunnen ook rekenen op een 'Hulpmaatje', die praktische ondersteuning biedt in het dagelijks leven. De diversiteit onder zorgverleners zorgt ervoor dat de zorg beter aansluit op de culturele achtergrond van de patiënten. 

Het Ikazia Ziekenhuis streeft ernaar dat iedere patiënt, ongeacht taal- of gezondheidsvaardigheden, de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft.

Wat kun jij nog verbeteren aan de patiëntondersteuning binnen jouw zorgorganisatie? 

Lees ook de handreiking patiëntondersteuning van Vliegwiel